سامان احتشامی،آهنگساز و نوازنده در گفت و گو با خبرنگار حوزه موسیقی دیباچه گفت: اگر موسیقی به روز با موسیقی سنتی و مذهبی که در قدیم بوده همراه شود به طور قطع گیراتر می‌شود اما این اتفاق باید به گونه‌ای باشد که اصل ماجرا از بین نرود.

این موسیقی دان برجسته در تعریف موسیقی آئینی،عاشورایی اظهار داشت: موسیقی آئینی تداعی کننده سنت‌ها و آئینهای ملی ماست مانند عاشورا،شهادت حضرت علی ( ع ) و ایام نوروز. به نظر من موسیقی آئینی،مذهبی و ملی باید از بطن انسانها و در اصل  از قلب و روح مردم زمانه خودمان بیرون بیاید؛ حتما اگر پنجاه سال پیش با شیپور و طبل آهنگهای عزاداری ساخته می‌شد و یا تعزیه برگزار می‌شد و هر اتفاق دیگری در این باره رخ می‌داد امروز نباید به همان صورت باشد؛ چرا که آلات و ابزار موسیقی که امروز وجود دارد در آن دوران وجود نداشت.

وی افزود: اگر موسیقی به روز با موسیقی سنتی و مذهبی که در قدیم بوده همراه شود به طور قطع گیراتر می‌شود اما این اتفاق باید به گونه‌ای باشد که اصل ماجرا از بین نرود به طور مثال با تغییر ریتم‌هایی می‌توان یک نوحه را به یک آهنگ شاد تبدیل کرد و همین طور خیلی از خواننده‌ها هستند  که با « گیتار برقی » و « گیتار بِیس » و « جاز » نوحه سرایی می‌کنند و موجب شده قشر سنتی و مذهبی هم این آثار را بپذیرند و همان ماجرا هم در مناسک مذهبی ما رخ داده  اما از طرفی خیلی از افرادی که موسیقی ملی و مذهبی را می‌پذیرند ، دوست دارند و دنبال می‌کنند به جانشان خوش نمی‌آید و می‌گویند شما با این کار به ائمه اطهار بی احترامی می‌کنید درصورتیکه به نظر من این بی احترامی نیست و تغییر وضعیت در موسیقی است و چون شنیدار مردم توسط تهیه کننده‌های موسیقی تغییر کرده اگر بخواهیم طبق پنجاه سال پیش یا گذشته موسیقی به خورد مردم بدهیم اصلا گیرایی نداشته و شنیده نمی‌شود.

این هنرمند که با همکاری احسان کرمی  نوحه قدیمی "شهادت نامه" را تنظیمی نو کرده در خصوص این کار گفت: این کار از ایام کودکی من با استفاده از طبل و سنج نواخته میشد، من تصمیم گرفتم، این نوحه را به همراه پیانو ضبط کنم و پیانویی که زدم به واقع طعم سنتی و ایرانی دارد و پیانویی نیست که فواصل خارجی داشته باشد وبه همین دلیل فکر می‌کنم به جان مردم نشست؛بنابراین اگر هم بخواهیم از ساز فرنگی در این کار استفاده کنیم باید یک جوری شبیه به آنچه از قدیم مانده بشود و به نظرم این خیلی بهتر است. موسیقی‌های جدیدی که به اسم آئینی استفاده می‌شود به دل نمی‌شینند؛ مانند این است که شما بخواهید آهنگ نوروز را عوض کنید؛ همان آهنگ سورنا و دوهل آهنگ نوروز ماست اگر کسی تغییری ایجاد کند همه اعتراض می‌کنند. به نظرمن تغییر وضعیت همیشه خوب نیست.به طور نمونه من در یک سفر به "دیزنی لند" رفته بودم و متوجه شدم که همان آهنگی که 80 سال پیش برای فیلم « سیندرلا » ساخته شده همان را با کیفیتی بهتر پخش می‌کنند درواقع از همان موسیقی با همان سازبندی استفاده کردند یعنی حتی کسانی که در کشورهای دیگری زندگی می‌کنند  دخل و تصرفی در موسیقی ای که تولید کرده‌اند و برایشان خاطره انگیز است،نمی‌کنند.

وی در ادامه درخصوص علاقمندی اش به انجام کارهای آئینی اظهار داشت: این نوحه را  ضبط کردم برای اینکه علاقه قلبی به امام حسین ( ع )  دارم و از کودکی در دسته‌ها فلوت می‌زدم؛ درواقع به ایشان اعتقاد دارم و دوست دارم  برای امام حسین ( ع)  آهنگ بسازم البته این نوحه را درست نکردم بلکه اجرای جدیدی کردم.

آهنگساز موسیقی فیلم"پرسه در خیابان" در پاسخ به این پرسش که موسیقی فیلم باید چه مشخصاتی داشته باشد که به دل مخاطبان بنشیند بیان کرد: اول باید تعریف درستی از موسیقی فیلم داشته باشیم موسیقی فیلم یک سری صداهست که باید به احساس فیلم کمک کند؛ به طور نمونه در صحنه اولیه فیلم مادری را می‌بینید که درحال خرد کردن سبزیجات با چاقو است اگر موسیقی این صحنه ترسناک و رعب آور باشد شما این حس را می‌گیرید که الان قرار است اتفاق بدی بیفتد اما اگر موسیقی کودکانه با ریتم شاد پخش شود شما در ذهنتان فکر می‌کنید الان امکان دارد کودکی وارد صحنه فیلم شود یا اتفاق بانمکی بیفتد؛ درواقع احساس فیلم توسط صدا و موسیقی بیشتر بیان می‌شود.

وی در ادامه گفت: ما دو نوع موسیقی فیلم داریم یک نوع موسیقی « افکتیو » که  اگر به طور مثال باصدای بالا ضبط ‌شود به شما این حس را می‌دهد که شخصیت فیلم ممکن است بدجنس باشد و گاهی که با صدای زیر ضبط شود شما در مورد همان شخصیت این حس را می‌گیرید که چقدر فرد مهربانی است. درواقع آهنگساز با صداهایی که می‌سازد توانایی کمک به بازیگر و کارگردان و مسائل دیگر فیلم را دارد. در قدیم یک سری نوازنده‌ها می‌آمدند و موسیقی‌هایی مانند از "کرخه تا راین"  «مجید انتظامی » و یا "مرسدس"«بابک بیات» را خلق می‌کردند و موسیقی‌هایی بوجود می‌آمد که به دست بشر بود به گونه‌ای  که اهنگسازان  در ابتدا فیلم  را می‌دیدند و با کارگردان و تهیه کننده به توافق می‌رسیدند و کار تولید می شد درواقع انسان برای فیلم موسیقی می‌ساخت.

این نوازنده نامی پیانو ضمن اشاره به این نکته که الان هرکس در منزل شخصی خود مینی استودیو دارد درنتیجه موسیقی فیلم‌ها کامپیوتری است افزود: چون کامپیوتر بر روی تصاویر، موسیقی می‌سازد و دست بشر نیست گرمای موسیقی بر روی فیلم‌ها نمی‌نشیند؛ از طرف دیگر تهیه کننده‌ها از طریق  برخی از خواننده‌ها برای فیلم‌های خود کسب درآمد می‌کنند و برای تیتراژ نخست فیلم که هیچ ارتباطی با فیلم ندارد آهنگی می‌سازند و برای انتهای فیلم هم به همین صورت . و یک سری خواننده هم برای تبلیغات خودشان خواننده فیلم‌ها می‌شوند و این موضوعات به کار سریال و فیلم لطمه می‌زند.به نظر من 90 درصد این قضیه برمی‌گردد به مسائل مالی  و به همین دلیل امروز همانند موسیقی‌های قدیمی که سابق می‌شنیدیم کاری  نمی‌شنویم.

وی در انتها درخصوص وضعیت حال حاضر آهنگسازی گفت: الان در وضعیت خوبی قرار نداریم به طور مثال من به شخصه پنج روز در هفته برای کسب درامد و امرار معاش روزی 12 ساعت تدریس می‌کنم بنابراین زمان و حالی برای من نمی‌ماند که بتوانم آهنگسازی بکنم و رسما اهنگسازی‌ها و کارهایی که کردم را برای دلم انجام می‌دهم  و به هیچ عنوان به مسائل مالی فکر نمی‌کنم به این دلیل اینکه با این شرایط به روحم لطمه خواهد خورد.اگر کسی بخواهد آهنگسازی کند برای کوچکترین کار 30 الی 50 میلیون  تومان هزینه برمی‌دارد و شما چند تا سی دی با یک آهنگ باید بفروش برسانید که این هزینه جبران شود؛ به همین خاطر الان همه تک اهنگی شده‌اند و آلبومی به وجود نمی‌آید. به همین دلیل هم تعداد خواننده‌های بد بالا رفته است چون این خواننده‌ها با خود می‌گویند این 40 .50 میلیون را که قرار است پول سفر خارجی به دبی و انتالیا بدهیم نگه می‌داریم و یک کار برای دوستمان ضبط می‌کنیم و به همین دلیل آهنگسازها هم مجبور هستند برای امرار معاش خود با کسانی کار کنند که موجه نیستند.

گفت و گو از :اعظم صفایی